Η Εθνική Τράπεζα ιδρύθηκε αρχικά με κύριο σκοπό να βοηθήσει στη χρηματοδότηση του εμπορίου και της γεωργίας έχοντας παράλληλα το αποκλειστικό δικαίωμα έκδοσης χαρτονομισμάτων. Με την πάροδο του χρόνου επέκτεινε τις δραστηριότητές της στη χρηματοδότηση και άλλων κλάδων της οικονομίας όπως η βιομηχανία, η ναυτιλία, ο τουρισμός. Για το λόγο αυτό φρόντισε να αναπτύξει ένα ευρύτατο δίκτυο υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, που σήμερα αριθμεί 567. Στη συνέχεια όμως συνειδητοποιήθηκε η ανάγκη εξάπλωσης και στο εξωτερικό για την ενίσχυση των ελληνικών παροικιών που δρούσαν στα εμπορικά κέντρα της ανατολικής Μεσογείου. Για την κάλυψη αυτής της ανάγκης προχώρησε το 1904 στην ίδρυση της Τράπεζας της Ανατολής. Αργότερα στο μεσοπόλεμο, για να εξυπηρετήσει τους έλληνες μετανάστες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ίδρυσε το 1925 στις Ηνωμένες Πολιτείες το Πρακτορείο Νέας Υόρκης και έκτοτε, μέχρι σήμερα, εξαπλώθηκε μεθοδικά και σε άλλες αγορές του εξωτερικού. Σήμερα (2005) δραστηριοποιείται σε 14 χώρες του εξωτερικού με 325 τραπεζικές μονάδες.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ανάπτυξη των εργασιών της ήταν η ανάπτυξη αντίστοιχης οργανωτικής δομής. Για το λόγο αυτό η Τράπεζα φρόντισε να προσαρμόζει έγκαιρα το οργανόγραμμά της στις σύγχρονες απαιτήσεις.